Χημική δοκιμασία | chemical test |
| Για την αναγνώριση των ορυκτών χρειάζεται ενίοτε να καταφεύγουμε σε ορισμένες χημικές δοκιμασίες, για να προσδιορίσουμε πχ. το σημείο τήξης τους, την ύπαρξη κάποιων στοιχείων ή ριζών στη σύστασή τους κλπ. Οι χημικές δοκιμασίες διακρίνονται σε πυροχημικές, υγροχημικές και μικροχημικές. |
| Τηκτικότητα | fusibility |
Με τον όρο τηκτικότητα εννοούμε τον κατά προσέγγιση προσδιορισμό του σημείου τήξης του ορυκτού. Η τηκτικότητα βρίσκεται με τη βοήθεια της κλίμακας τηκτικότητας κατά Kobell, η οποία είναι εμπειρική και παρόμοια στην αρχή της με την κλίμακα σκληρότητας Mohs. | |
| Κλίμακα τηκτικότητας
κατά Kobell | |||
| Ορυκτό | Σ.Τ. | Συμπεριφορά | |
|
| 1. Αντιμονίτης | 550oC | Τήκεται εύκολα σε φλόγα κεριού. |
|
| 2. Χαλκοπυρίτης | 800oC | Μικρό τεμάχιο τήκεται εύκολα σε φλόγα λύχνου Bunsen. |
|
| 3. Γρανάτης (αλμανδίνης) | 1050oC | Ατηκτο σε φλόγα λύχνου Bunsen. Τήκεται εύκολα σε φλόγα καμηνευτήρα αυλού. |
|
| 4. Ακτινόλιθος | 1200oC | Λεπτό σκλήθρο τήκεται με μικρή δυσκολία σε φλόγα καμηνευτήρα αυλού. |
|
| 5. Ορθόκλαστο | 1300oC | Οι ακμές τεμαχίου αποστρογγυλοποιούνται με δυσκολία σε φλόγα καμηνευτήρα αυλού. |
|
| 6. Βρονζίτης | 1400oC | Πρακτικά άτηκτο σε φλόγα καμηνευτήρα αυλού. Τα άκρα λεπτού σκλήθρου μόλις αποστρογγυλοποιούνται. |
|
| 7. Χαλαζίας | 1710oC | Ατηκτο σε φλόγα καμηνευτήρα αυλού. |
| Χρωματισμός φλόγας | flame coloration |
Μερικά στοιχεία που περιέχονται στη σύσταση του ορυκτού μπορούν να εξαερωθούν και να προσδώσουν στη φλόγα λύχνου Bunsen χαρακτηριστικά χρώματα. | |
| Αρσενικό (As) | Κυανή. |
| Ασβέστιο (Ca) | Κοκκινωπή πορτοκαλί, όχι πολύ ισχυρή. |
| Βάριο (Ba) | Κιτρινοπράσινη. |
| Βόριο (B) | Κιτρινοπράσινη. |
| Κάλιο (K) | Ιώδης, αρκετά σταθερή. |
| Λίθιο (Li) | Κόκκινη, αρκετά σταθερή. |
| Μόλυβδος (Pb) | Κυανή. |
| Νάτριο (Na) | Κίτρινη, πολύ σταθερή. |
| Στρόντιο (Sr) | Κόκκινη, αρκετά σταθερή. |
| Χαλκός (Cu) | Πράσινη. |
| Υγροχημική εξέταση | wet test |
Η πιο πρόχειρη και πρακτική υγροχημική εξέταση είναι αυτή με το αραιό υδροχλωρικό οξύ (HCl). Έτσι, πχ. τα ανθρακικά ορυκτά αναβράζουν είτε εν ψυχρώ είτε εν θερμώ (έκλυση CO2) δηλώνοντας την παρουσία ανθρακικής ρίζας, ενώ μερικά σουλφίδια εκλύουν H2S που αναγνωρίζεται από τη δυσάρεστη οσμή του. | |
| Ασβεστίτης | Αναβράζει με αραιό HCl εν ψυχρώ. |
| Αραγωνίτης | Αναβράζει με αραιό HCl εν ψυχρώ. |
| Σμιθσωνίτης | Αναβράζει με αραιό HCl εν ψυχρώ. |
| Μαγνησίτης | Αναβράζει με αραιό HCl εν θερμώ. |
| Ροδοχρωσίτης | Αναβράζει με αραιό HCl εν θερμώ. |
| Δολομίτης | Αναβράζει με αραιό HCl εν θερμώ. |
| Σφαλερίτης | Με αραιό HCl εκλύει H2S εν ψυχρώ. |
|
|
|
 |
 |