Βορνίτης bornite

Τύπος: Cu5FeS4
Σύστημα: Τετραγωνικό (<228 oC) - Κυβικό (>228 oC), κατ' άλλους Ρομβικό
Κατηγορία: Σουλφίδια

Μεγάλος κρύσταλλος
 
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Λάμψη: Μεταλλική.
Χρώμα: Σε πρόσφατη επιφάνεια χαλκοκόκκινο έως μπρούτζινο. Πολύ γρήγορα με την έκθεση στον αέρα μετατρέπεται σε ιριδίζον (κατ' επιπολή) ιώδες, κυανό και κόκκινο (εξού και η ονομασία peacock ore = μετάλλευμα παγωνιού) και τελικά σε σχεδόν μαύρο.
Γραμμή σκόνης: Τεφρόμαυρη.
Σκληρότητα: 3
Ειδικό βάρος: 5,1
Σχισμός: Ίχνη κατά (111). Ανώμαλος έως κογχώδης θραυσμός.
Διαφάνεια: Αδιαφανής.
Τηκτικότητα: 2 - 2,5
Παρατηρήσεις: Κρύσταλλοι σπάνιοι. Διδυμία κατά (111) διεισδύσεως. Συνήθως σε συμπαγή, ακανόνιστα, κοκκώδη συσσωματώματα. Αλλοιώνεται σε χαλκοσίνη, κοβελλίνη, χαλκοπυρίτη, κυπρίτη, χρυσόκολλα, μαλαχίτη και αζουρίτη. Βρίσκεται ως πρωτογενής σε χαλκούχων σουλφιδίων ή είναι δευτερογενής και βρίσκεται στη ζώνη εμπλουτισμού. Αποτελεί μετάλλευμα χαλκού.
Όνομα: Προς τιμήν του Αυστριακού ορυκτολόγου Ignaz von Born (1742-1791).
 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
Βορνίτης με ιώδη χρώματα κατ' επιπολήν μαζί με χαλκοπυρίτη.
Eisleben, Harz, Γερμανία.
Photo: Mineralienkabinett, University of Bremen.
Βορνίτης.
Fröå, Σουηδία.
Photo: Scandinavian Mineral Gallery, © 2001 Göran Axelsson.
Κρύσταλλοι βορνίτη (6 cm).
Redruth, Cornwall, Αγγλία.
Photo: Scandinavian Mineral Gallery.
Κρύσταλλοι βορνίτη (6 cm).
Ορυχείο Kamoto, Kolwezi, Shaba, Κονγκό.
Photo: Lou Perloff, The Photo-Atlas of Minerals.
Βορνίτης.
Ορυχείο Magma, Superior, Pinal County, Arizona, Η.Π.Α.
Photo: Lou Perloff, The Photo-Atlas of Minerals.
Βορνίτης.
Ορυχείο Apache, Globe, Gila County, Arizona, Η.Π.Α.
Photo: Lou Perloff, The Photo-Atlas of Minerals.
Βορνίτης.
Mamainse Point, Ontario, Καναδάς.
Photo: Lou Perloff, The Photo-Atlas of Minerals.
Βορνίτης.
Mamainse Point, Ontario, Καναδάς.
Photo: Lou Perloff, The Photo-Atlas of Minerals.
Βορνίτης με χαλαζία.
Dzhezkazgan, Καζακστάν.
Photo: Francesc Fabre, Fabre Minerals.
Βορνίτης με χαλαζία.
Dzhezkazgan, Καζακστάν.
Photo: Francesc Fabre, Fabre Minerals.
Βορνίτης.
Photo: Greene Gallery Mineral Collection, University of Wisconsin, Milwaukee.