Μεθοδος Michel-Levy προσδιορισμού της σύστασης πλαγιόκλαστων
Michel-Levy method

• Η μέθοδος Michel-Levy (μέγιστης κατάσβεσης ή συμμετρικών κατασβέσεων) χρησιμοποιείται για τον οπτικό προσδιορισμό της σύστασης των πλαγιοκλάστων.

• Βασίζεται στο γεγονός ότι η κατασβεστικές γωνίες ως προς το επίπεδο σύμφυσης (010) της αλβιτικής διδυμίας μεταβάλλονται συστηματικά με τη σύσταση του πλαγιοκλάστου (Σχ. 1).

• Εξετάζονται αρκετοί κρύσταλλοι (6-10) και η μεγαλύτερη κατασβεστική γωνία (μέσος όρος) χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της σύστασης του πλαγιοκλάστου με τη βοήθεια του σχήματος 1.

Σχ. 1. Σχέση της σύστασης του πλαγιοκλάστου και της μέγιστης κατασβεστικής γωνίας ως προς το επίπεδο σύμφυσης της αλβιτικής διδυμίας (010) σε τομές κάθετες στο (010) για πλαγιόκλαστα υψηλής θερμοκρασίας (ηφαιστειακά) και χαμηλής θερμοκρασίας (πλουτωνικά).

1. Βρίσκουμε μία τομή πλαγιοκλάστου που εμφανίζει την αλβιτική διδυμία και την τοποθετούμε έτσι, ώστε οι ταινίες της αλβιτικής διδυμίας να είναι παράλληλες με το κατακόρυφο σταυρόνημα.

2. Για να είναι κατάλληλη η τομή πρέπει:

   Α) Οι ταινίες στη θέση αυτή να έχουν το ίδιο γκρι χρώμα πόλωσης, δηλαδή να μη ξεχωρίζουν και να φαίνεται ο κρύσταλλος σαν να μην είναι πολύδυμος.

   Β) Οι κατασβεστικές γωνίες προς τα δεξιά και αριστερά να μη διαφέρουν περισσότερο από 4°.

   Σημείωση: Εάν δεν ισχύουν τα παραπάνω κριτήρια απορρίπτουμε την τομή και ψάχνουμε για άλλη.

3. Α) Στη θέση αυτή, όπου οι ταινίες της αλβιτικής διδυμίας είναι παράλληλες με το κατακόρυφο σταυρόνημα, σημειώνουμε την ένδειξη του γωνιομετρητή της τράπεζας.

   Β) Στρέφουμε την τράπεζα προς τα αριστερά μέχρι να έρθει σε κατάσβεση η μία ομάδα ταινιών της αλβιτικής διδυμίας. Μετρούμε την κατασβεστική γωνία (α₁).

   Γ) Στρέφουμε την τράπεζα προς τα δεξιά μέχρι να έρθει σε κατασβέση η άλλη ομάδα ταινιών της αλβιτικής διδυμίας. Μετρούμε την κατασβεστική γωνία (α₂).

   Δ) Εάν οι δύο γωνίες δεν διαφέρουν περισσότερο από 4°, βρίσκουμε τον μέσο όρο (α) των δύο γωνιών: α=(α₁+α₂)/2

4. Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία 3 σε δεύτερη κατάλληλη τομή πλαγιοκλάστου στη λεπτή τομή του πετρώματος.

5. Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία 3 σε τρίτη κατάλληλη τομή πλαγιοκλάστου στη λεπτή τομή του πετρώματος.

6. Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία σε 6-10 κρυστάλλους. (Στην πράξη είναι αρκετά δύσκολο να βρούμε τόσες κατάλληλες τομές σε μία λεπτή τομή πετρώματος).

7. Παίρνουμε τη μέγιστη τιμή από τους μέσους όρους των κατασβεστικών γωνιών που βρήκαμε και με τη βοήθεια του διαγράμματος στο σχήμα 1 προσδιορίζουμε τη σύσταση του πλαγιοκλάστου του πετρώματος.

8. Στην προκειμένη περίπτωση (Σχ. 2):

   Α) Η μέγιστη κατασβεστική γωνία είναι α = 30°.

   Β) Χρησιμοποιούμε την καμπύλη για τα χαμηλής θερμοκρασίας πλαγιόκλαστα (πλουτωνικά), διότι ο ιστός του πετρώματος είναι ολοκρυσταλλικός και δείχνει ότι πρόκειται για πλουτωνικό πέτρωμα.

   Γ) Επομένως η σύσταση του πλαγιοκλάστου είναι 55% An.

Σχ. 2. Η σύσταση πλαγιοκλάστου σε πλουτωνικό πέτρωμα με μέγιστη κατασβεστική γωνία 30° είναι 55% An.

• Α) Για κατασβεστικές γωνίες μικρότερες των 18° υπάρχουν δύο δυνατές συστάσεις. Μία μικρότερη από 20% An (για πλουτωνικά) ή 12% An (για ηφαιστειακά) και μία μεγαλύτερη (μέχρι 35% An για πλουτωνικά και 25% An για ηφαιστειακά).

  Β) Η διάκριση μεταξύ των δύο περιπτώσεων γίνεται με βάση τους δείκτες διάθλασης και το οπτικό σημείο.

  Γ) Για συστάσεις μέχρι 20% An τα πλαγιόκλαστα είναι οπτικώς θετικά και έχουν αρνητικό ανάγλυφο, δηλαδή έχουν δείκτη διάθλασης μικρότερο από το βάλσαμο Καναδά  (n<1,54).

  Δ) Για συστάσεις 20-35% An τα πλαγιόκλαστα είναι οπτικώς αρνητικά και έχουν θετικό ανάγλυφο, δηλαδή έχουν δείκτη διάθλασης μεγαλύτερο από το βάλσαμο Καναδά (n>1,54).

  Ε) Το θετικό ή αρνητικό ανάγλυφο προσδιορίζεται με τη βοήθεια της γραμμής Becke.

• Πλαγιόκλαστα πλουτωνιτών: Η ακρίβεια της μεθόδου είναι ±5% An μέχρι συστάσεις 60% An. Για βασικότερα πλαγιόκλαστα η ακρίβεια είναι χειρότερη.

  Πλαγιόκλαστα ηφαιστιτών: Η ακρίβεια της μεθόδου είναι πολύ χειρότερη και εμποδίζεται από την ύπαρξη έντονης ζώνωσης.