Διάκριση χαλαζία και αστρίων

• Ο χαλαζίας και οι άστριοι είναι ίσως τα σπουδαιότερα πετρογενετικά ορυκτά.

• Η ονοματολογία και ταξινόμηση των περισσότερων πετρωμάτων βασίζεται στην ύπαρξη (ή μη) αυτών των ορυκτών και στα ποσοστά συμμετοχής τους στο πέτρωμα.

• Η αναγνώριση και διάκρισή τους μικροσκοπικά είναι πολύ σημαντική.

• Τα ορυκτά αυτά μοιάζουν. Είναι άχρωμα, έχουν χαμηλό ανάγλυφο και χαμηλά χρώματα πόλωσης.

• Οι βασικές ομοιότητες και διαφορές που εμφανίζουν συνήθως τα ορυκτά δίνονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα καθώς και υπο μορφή διαγράμματος.

Χαλαζίας - Σανίδινο

Εμφανίζονται μαζί σε ηφαιστειακά πετρώματα. Μπορεί να μπερδευτούν, επειδή ως επί το πλείστον είναι καθαρά (αναλλοίωτα). Το σανίδινο εμφανίζει σχισμό (Α,Β), ενώ ο χαλαζίας ακανόνιστα σπασίματα (θραυσμός) (Β,Ε,Ζ). Το σανίδινο εμφανίζει διδυμία Carlsbad (Γ,Δ,Ζ), ενώ ο χαλαζίας όχι. Το σανίδινο έχει n<BK, ενώ ο χαλαζίας n>BK. Το σανίδινο είναι Δ(-), ενώ ο χαλαζίας (Μ+). Αν το σανίδινο δώσει κωνοσκοπική εικόνα μονάξονα, διακρίνεται από το αρνητικό σημείο.

Χαλαζίας - Ορθόκλαστο

Εμφανίζονται μαζί σε πλουτωνικά, μεταμορφωμένα και ιζηματογενή πετρώματα. Το ορθόκλαστο εμφανίζει σχισμό (Α), αλλοιώσεις (Γ), διδυμία Carlsbad (Β), περθιτικά φαινόμενα (Ε), ενώ ο χαλαζίας όχι (Α,Γ). Το ορθόκλαστο έχει n<BK (Ζ), ενώ ο χαλαζίας n>BK. Το ορθόκλαστο είναι Δ(-), ενώ ο χαλαζίας (Μ+). Ο χαλαζίας συχνά εμφανίζει κυματοειδή κατάσβεση (Δ).

Χαλαζίας - Μικροκλινής

Ότι ισχύει για τη διάκριση χαλαζία-ορθόκλαστου. Επίσης ο μικροκλινής εμφανίζει την χαρακτηριστική μικροκλινική διδυμία.

Χαλαζίας - Πλαγιόκλαστο

Εμφανίζονται μαζί σε πυριγενή, μεταμορφωμένα και ιζηματογενή πετρώματα. Το βασικό χαρακτηριστικό του πλαγιοκλάστου είναι οι πολυδυμίες (Α,Β). Επίσης εμφανίζει αλλοιώσεις (Γ), ενώ ο χαλαζίας όχι. Το πλαγιόκλαστο είναι συνήθως Δ(-), ενώ ο χαλαζίας (Μ+). Το πλαγιόκλαστο συχνά εμφανίζει ζώνωση (Δ). Ο χαλαζίας συχνά εμφανίζει κυματοειδή κατάσβεση (Α).

Σανίδινο - Ορθόκλαστο

Είναι Κ-άστριοι. Έχουν κοινά χαρακτηριστικά τον σχισμό, τη διδυμία Carlsbad, n<BK και Δ(-). Η βασική διάκριση είναι ότι το σανίδινο εμφανίζεται σε ηφαιστειακά πετρώματα που διακρίνονται από τον πορφυριτικό ιστό (Α), ενώ το ορθόκλαστο όχι (Β). Επιπλέον, το σανίδινο είναι συνήθως καθαρό, ενώ το ορθόκλαστο είναι συχνά θολό λόγω αλλοιώσεων (Γ). Το ορθόκλαστο εμφανίζει περθιτικά φαινόμενα (Δ), ενώ το σανίδινο όχι.

Σανίδινο - Μικροκλινής

Ότι ισχύει για τη διάκριση σανίδινου-ορθόκλαστου. Επίσης ο μικροκλινής εμφανίζει την χαρακτηριστική μικροκλινική διδυμία.

Ορθόκλαστο - Μικροκλινής

Είναι Κ-άστριοι. Εμφανίζονται στα ίδια πετρώματα (πλουτωνικά, μεταμορφωμένα, ιζηματογενή). Έχουν κοινά χαρακτηριστικά τον σχισμό, τις αλλοιώσεις, τη διδυμία Carlsbad (Α), τα περθιτικά φαινόμενα (Α,Δ), μυρμηκιτικές (B) και γραφικές συμφύσεις (Γ), n<BK και Δ(-). Η βασική διάκριση είναι η μικροκλινική διδυμία στον μικροκλινή (Β). Ενίοτε η μικροκλινική διδυμία δεν φαίνεται καθαρά (πχ. Γ,Δ), οπότε είναι δύσκολη η διάκρισή του από το ορθόκλαστο. Όμως το ορθόκλαστο και ο μικροκλινής δεν βρίσκονται μαζί στο ίδιο πέτρωμα (ιδίως στα πλουτωνικά), δηλαδή ο Κ-άστριος του πετρώματος είναι ορθόκλαστο ή μικροκλινής. Αν λοιπόν σε άλλους κρυστάλλους του πετρώματος φαίνεται η μικροκλινική διδυμία, τότε ο Κ-άστριος του πετρώματος είναι μικροκλινής.

Σανίδινο - Πλαγιόκλαστο

Εμφανίζονται μαζί σε ηφαιστειακά πετρώματα. Έχουν κοινά χαρακτηριστικά τον σχισμό και τη διδυμία Carlsbad (Α,Β). Η βασική διάκριση είναι η πολυδυμίες στα πλαγιόκλαστα (Α,Β,Γ). Επίσης το σανίδινο έχει n<BK ενώ το πλαγιόκλαστο συνήθως n>BK. Το πλαγιόκλαστο συχνά εμφανίζει έντονη ζώνωση (Δ).

Ορθόκλαστο - Πλαγιόκλαστο

Εμφανίζονται μαζί σε πυριγενή, μεταμορφωμένα και ιζηματογενή πετρώματα. Έχουν κοινά χαρακτηριστικά τον σχισμό, τη διδυμία Carlsbad (Α,B) και τις αλλοιώσεις. Το βασικό χαρακτηριστικό του πλαγιοκλάστου είναι οι πολυδυμίες (Α,Β). Επίσης το ορθόκλαστο έχει n<BK ενώ το πλαγιόκλαστο συνήθως n>BK. Το ορθόκλαστο εμφανίζει περθιτικά φαινόμενα (Γ). Το πλαγιόκλαστο συχνά εμφανίζει ζώνωση (Δ).

Μικροκλινής - Πλαγιόκλαστο

Ότι ισχύει για τη διάκριση ορθόκλαστου-πλαγιόκλαστου. Επίσης ο μικροκλινής εμφανίζει την χαρακτηριστική μικροκλινική διδυμία (Α,Β) που είναι συνδυασμός αλβιτικής και περικλινικής πολυδυμίας. Η διαφορά όμως είναι ότι στον μικροκλινή οι ταινίες των πολυδυμιών αποσφηνώνονται και είναι ακανθοειδείς (Α,Β), ενώ στο πλαγιόκλαστο είναι πιο σαφείς (Γ,Δ).