μαθήματα
γεωγραφίας

Ηλεκτρονικό βιβλίο

7.        ΧΑΡΤΟΜΕΤΡΙΑ

7.5. Υπολογισμός όγκου από τοπογραφικούς χάρτες

Τέτοιου είδους υπολογισμός απαιτείται προκειμένου να καθοριστεί ο όγκος του νερού λιμνών ή φραγμάτων, μαζών στην επιφάνεια της Γης οι οποίες μετακινήθηκαν και, γενικά, κοιλωμάτων ή προεξοχών του ανάγλυφου.

7.5.1. Υπολογισμός του όγκου με τη βοήθεια των μορφολογικών τομών

Κατασκευάζονται μορφολογικές τομές κάθετες προς το μεγάλο άξονα του σώματος που πρόκειται να μετρηθεί.  Ο χώρος μεταξύ δύο μορφολογικών τομών υπολογίζεται, είτε ως όγκος του κόλουρου πρίσματος από τον τύπο V =  (F1 + F2 + F1F2) ή, εφόσον οι μορφολογικές τομές είναι ίδιες, ως όγκος πρίσματος από τον τύπο V = F1 . h, F1 και F2 = τα εμβαδά των επιφανειών των μορφολογικών τομών, και h = η απόσταση μεταξύ των μορφολογικών τομών.

Ο χώρος μεταξύ μιας μορφολογικής τομής και ενός σημείου υπολογίζεται ως όγκος πυραμίδας από τον τύπο: V =  ·  F1 . h.

7.5.2. Υπολογισμός του όγκου με τη βοήθεια υψομετρικής σχάρας

Η επιφάνεια ενός λατομείου ή ενός κοιλώματος, γενικά, χωρίζεται από ένα δίκτυο τετράγωνων, και υπολογίζονται τα υψόμετρα των κορυφών τους. Έτσι, κάθε τετράγωνο ή ορθογώνιο θεωρείται ως προβολή ενός ορθογώνιου πρίσματος του οποίου ο όγκος υπολογίζεται από τον τύπο:

V = a . b .

Όπου a, b = πλευρές ενός ορθογώνιου ή τετράγωνου του δικτύου.

h1, h2, h3, h4 = Τα υψόμετρα που αντιστοιχούν στις κορυφές ενός ορθογώνιου ή τετράγωνου.

7.5.3. Υπολoγισμός του όγκου με τη βοήθεια υψομετρικών ζωνών

Για τον υπολογισμό της μάζας μεγάλων όγκων, όπως π.χ. λιμνών, ορέων κ.λπ. η επιφάνεια χωρίζεται σε ζώνες, ανάλογα με την απόσταση των ισοϋψών καμπύλων.  Ο όγκος μεταξύ τριών ζωνών υπολογίζεται από τον τύπο:

V=    (F1+ 4F2 + F3)

Τα εμβαδά των επιφανειών F1+ F2 + F3 υπολογίζονται με μία από τις μεθόδους υπολογισμού του εμβαδού, τις οποίες ήδη περιγράψαμε, ή με το εμβαδόμετρο.

Με h χαρακτηρίζεται η υψομετρική διαφορά μεταξύ της χαμηλότερης και της ψηλότερης ζώνης.

Αν υπάρχουν μόνο δύο ζώνες, τότε εισάγεται τρίτη ζώνη, που αντιστοιχεί στη μέση τιμή των δύο που ήδη υπάρχουν, για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο παραπάνω τύπος.


Επιστροφή

Επικοινωνία: vavliak@auth.gr
Τεχνική επιμέλεια: Αλέξανδρος Καλαθάς akalatha@freemail.gr