μαθήματα
γεωγραφίας

Ηλεκτρονικό βιβλίο

11.        ΟΙ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΓΗΣ

11.3. Κατακόρυφος διαμελισμός.

Όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς, από τους πίνακες που έχουμε παραθέσει στο κεφάλαιο αυτό, το ψηλότερο σημείο της Γης είναι 8.848 m, που βρίσκεται στην κορυφή Έβερεστ ή Τσομολούνγμα των Ιμαλαΐων, και το μεγαλύτερο βάθος των ωκεανών 11.034 m βρίσκεται στην τάφρο των Μαριανών νήσων.

Η καμπύλη που σχηματίζεται μεταξύ του ψηλότερου και του χαμηλότερου σημείου της επιφάνειας της Γης καλείται υψογραφική καμπύλη.

Οι περιοχές, που το υψόμετρο τους είναι μεγαλύτερο από 1000 m, αντιστοιχούν προς το 8% της συνολικής επιφάνειας της Γης.

Οι περιοχές, που το υψόμετρο τους κυμαίνεται από +1000 m μέχρι -2000 m, αντιστοιχούν στο 27%, οι περιοχές με υψόμετρο από -200 μέχρι -3000 m αντιστοιχούν στο 11 %, οι περιοχές από -3000 μέχρι -6000 m αναλογούν στο 53%, και οι περιοχές με υψόμετρο μεγαλύτερο από -6000 m αντιστοιχούν στο 1% της συνολικής επιφάνειας της Γης.  Παρακάτω δίνεται πίνακας με τα αντίστοιχα δεδομένα.

Πίνακας 11.

Υψομετρική διαβάθμιση

Έκταση σε Km2

Επί % ποσοστά της συνολικής επιφάνειας της Γης

1000m

40

8%

Από 1000 μέχρι -200 m

137

27%

Από -200 μέχρι -3000 m

55

11%

Από -3000 μέχρι -6000 m

274

53%

Μεγαλύτερο από -6000 m

5

1%

Οι περιοχές με υψόμετρο μεγαλύτερο από 1000 περιορίζονται στις μεγάλες πτυχωσιγενείς οροσειρές της Γης, στα υψίπεδα της Αφρικής και στους ηπειρωτικούς παγετώνες της Ανταρκτικής και Γροιλανδίας.

Τα μεγαλύτερα τμήματα των ηπείρων έχουν υψόμετρο μικρότερο από 1000 m.  Η ζώνη της Γης, που το υψόμετρο της κυμαίνεται από Ο μέχρι -200 m, λέγεται υφαλοκρηπίδα ή νηρειτική ζώνη.  Αυτή η ζώνη αντιστοιχεί στα περιθώρια των ηπείρων.

Η περιοχή που περιλαμβάνεται μεταξύ των ισοβαθών -200 m και -3000 m χαρακτηρίζεται ως ηπειρωτική κατωφέρεια, και καταλαμβάνει το 11% της συνολικής επιφάνειας της Γης.  Γύρω από τη ζώνη αυτή, και κατά μήκος της, συμβαίνουν κατακόρυφες κινήσεις, είτε καθοδικές λόγω υπερφόρτωσης προς την πλευρά της πελαγικής ζώνης, είτε ανοδικές λόγω ελάφρωσης προς την πλευρά της υφαλοκρηπίδας.

Η περιοχή που περιλαμβάνεται μεταξύ των ισοβαθμών -3000 και -6000 m χαρακτηρίζεται ως πελαγική ζώνη και καταλαμβάνει το 53% της γήινης επιφάνειας.

Τέλος, η ζώνη της Γης, που το βάθος της είναι μεγαλύτερο από -6000 m, καταλαμβάνει μόνο το 1% της επιφάνειας της Γης, και λέγεται αβυσσική ζώνη ή ζώνη των ωκεάνειων τάφρων.


Επιστροφή

Επικοινωνία: vavliak@auth.gr
Τεχνική επιμέλεια: Αλέξανδρος Καλαθάς akalatha@freemail.gr