ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1


 ΣΥΛΛΟΓΗ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ, ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΑΠΟΛΙΘΩΜΑΤΩΝ


 

1. Συλλογή υλικού

 

    Είναι εύκολο να μαζέψουμε μικροαπολιθώματα και ιδιαίτερα αρτίγονες μορφές. Τα περισσότερα υπάρχουν σε αβαθείς θαλάσσιες περιοχές, ο πυθμένας των οποίων σκεπάζεται από φύκια. Το ίζημα όταν βγαίνει ήσυχα στην αμμουδιά παρασύρει τα διάφορα κελύφη των τρηματοφόρων και κατά την επιστροφή του τα αποθέτει, ως λευκή ή υπόλευκη γραμμή, στο ψηλότερο σημείο που φτάνει. Αν μαζέψουμε την άμμο της λευκής αυτής γραμμής, θα έχουμε υλικό εμπλουτισμένο, πλουσιότατο σε διάφορες μορφές κελυφών τρηματοφόρων. Το υλικό αυτό περιέχει, κυρίως αρτίγονες μορφές τρηματοφόρων, αλλά και μεγάλη ποικιλία άλλων μικρών οργανισμών (οστρακώδη κ.λπ.) ή θραύσματα άλλων μεγαλύτερων οργανισμών, όπως βελόνες σπόγγων, ωτόλιθους, λέπια ψαριών κ.λπ.

    Πολλά από τα τρηματοφόρα αυτά μπορεί να είναι απολιθωμένα και να προέρχονται από βαθύτερα σημεία του πυθμένα της θάλασσας ή από παλαιοτέρα στρώματα της χέρσου που μεταφέρθηκαν μέχρι τη θάλασσα από τα νερά της βροχής. Η μελέτη ενός τέτοιου υλικού για την εξαγωγή στρωματογραφικών συμπερασμάτων είναι φυσικά αδύνατη.

    Μπορούμε να μαζέψουμε επίσης υλικό από τον πυθμένα βαθύτερων θαλασσών με ένα είδος βυθοκόρου. Ο αμμώδης ή ιλυώδηs πυθμένας προσφέρεται βέβαια περισσότερο για μια τέτοια δειγματοληψία.

    Απολιθωμένες μορφές υπάρχουν σ' όλα σχεδόν τα θαλάσσια ιζηματογενή πετρώματα σε μεγαλύτερη ή μικρότερη αφθονία, ανάλογα με τις συνθήκες οι οποίες επικράτησαν κατά το παρελθόν. Πλούσια σε κελύφη τρηματοφόρων πετρώματα είναι οι ψαμμίτες, ο πηλός και οι μάργες. Η εξαγωγή των κελυφών από τα πετρώματα αυτά είναι σχετικά εύκολη.

    Απολιθωμένα κελύφη τρηματοφόρων θα συναντήσουμε επίσης και σε διάφορες μορφές ασβεστόλιθων. Αυτά σπανίζουν στους ημιμεταμορφωμένους ασβεστόλιθους και καταστρέφονται τελείως με την πλήρη μεταμόρφωση του πετρώματος. Έτσι η αναζήτηση τρηματοφόρων μέσα π.χ. στα μάρμαρα είναι τελείως ανώφελη.

 

Απαραίτητος εξοπλισμός

    Στο ύπαιθρο ο γεωλόγος - μικροπαλαιοντολόγος πρέπει να κάνει καλή προετοιμασία, δηλαδή σειρά παρατηρήσεων στα ιζήματα, στις συνθήκες απόθεσης των διαφόρων στρωμάτων, καθώς και στα στάδια της διαγενετικής εξέλιξής τους. Για το λόγο αυτό πρέπει να έχει ενημερωθεί βιβλιογραφικά και να είναι εφοδιασμένος με το γεωλογικό χάρτη που θα σημειωθεί η θέση που έχει επιλέξει για μελέτη. Επίσης απαραίτητα θεωρούνται: σφυρί (Σχ.3α,β), πυξίδα (Σχ.3γ), σημειωματάριο για την αποτύπωση της φυσικής τομής και των ακριβών θέσεων δειγματοληψίας, μολύβια, ξυλομπογιές, υαλογράφους, σακούλια διαφόρων μεγεθών για το δείγμα του ιζήματος και την ταξινόμησή του, ταμπέλες πλαστικές, σπάτουλα, μυστρί, σέσουλα, λούπα, φωτογραφική μηχανή. Υπάρχουν ειδικά γεωλογικά σφυριά με αιχμηρή (Σχ. 3α) για σκληρά πετρώματα και πεπλατυσμένη μύτη (Σχ. 3β) για μαλακότερα ιζήματα.

    Για υλικό από γεωτρήσεις (καρώτα) μελετώνται πρώτα τα πλήρη στοιχεία που συνοδεύουν την πραγματοποίησή της.