|
Κέντρο συμμετρίας είναι
ένα σημείο που ταυτίζεται με το κέντρο του κρυστάλλου. Συμβολίζεται
με το γράμμα C. Ένα σημείο Α' είναι συμμετρικό
του Α ως προς κέντρο συμμετρίας C, όταν Α, C, Α' βρίσκονται
σε μία ευθεία και ισχύει AC=CA' [1, 2]. Αυτή η ιδιότητα του
κέντρου συμμετρίας, όταν επεκταθεί σε όλα τα σημεία ενός σχήματος,
συνεπάγεται την αναστροφή του σχήματος ως προς
το κέντρο συμμετρίας. Στην περίπτωση μιας επίπεδης επιφάνειας
παράγεται μία παράλληλη επιφάνεια [2].
|
|
|
|
|
[1] |
[2] |
|
|
Επομένως, η ύπαρξη κέντρου συμμετρίας
σε ένα πολύεδρο συνεπάγεται την ύπαρξη παράλληλων εδρών.
Παράδειγμα: Το εξάδρο [3] και το οκτάεδρο [4] έχουν κέντρο συμμετρίας, ενώ
το τετράεδρο [5] δεν έχει.
|
Πράγματι, αν ενώσουμε οποιοδήποτε σημείο
στο οκτάεδρο με το κέντρο του πολυέδρου θα βρούμε ένα συμμετρικό
που βρίσκεται σε ίση και αντίθετη απόσταση από αυτό [6]. Αντίθετα
κάτι τέτοιο δεν ισχύει στο τεράεδρο [7]. Είναι προφανές ότι
η ύπαρξη κέντρου συμμετρίας δεν συμβιβάζεται με την ύπαρξη πολικού
άξονα, όπως π.χ. συμβαίνει στο τετράεδρο.
|
|
|
|
|
[6] |
[7] |
|
|
Ένας κρύσταλλος μπορεί να έχει κέντρο
συμμετρίας χωρίς απαραίτητα να έχει άξονες ή επίπεδα συμμετρίας.
Παράδειγμα: Οι κρύσταλλοι στο τρικλινές σύστημα συνήθως έχουν μόνο
κέντρο συμμετρίας [8].
|
Για να έχει ένας κρύσταλλος κέντρο συμμετρίας
δεν αρκεί απλώς κάποιες έδρες να είναι παράλληλες, αλλά όλες
οι έδρες του να είναι ανά δύο παράλληλες μεταξύ τους.
Παράδειγμα: Το
τριγωνικό πρίσμα [9] έχει τις δύο βασικές έδρες παράλληλες,
όμως οι τρεις κατακόρυφες δεν είναι παράλληλες και επομένως
δεν έχει κέντρο συμμετρίας. Σημειώστε ότι το τριγωνικό πρίσμα
έχει πολικούς άξονες (βλ.
άξονες συμμετρίας).
|
Παράδειγμα: Αντίθετα το ρομβικό [10], το τετραγωνικό
[11] και το εξαγωνικό πρίσμα [12] έχουν όλες τις απέναντι έδρες
παράλληλες μεταξύ τους και συνεπώς έχουν κέντρο συμμετρίας.
|
Εν κατακλείδι και με βάση όλα τα προαναφερθέντα,
τα πλήρη στοιχεία συμμετρίας των παραπάνω κρύσταλλων είναι:
|
Εξάεδρο, Οκτάεδρο:
|
3Λ4 4L3 6L2
3Π 6Ρ C |
Τετράεδρο: |
3Λ2 4L3πολ
6P |
Ρομβικό πρίσμα: |
L2 L'2 L"2
Ρ Ρ' Ρ" C |
Τριγωνικό πρίσμα: |
Λ3 3L2πολ
Π 3Ρ' |
Τετραγωνικό πρίσμα: |
Λ4 2L2 2L'2
Π 2Ρ 2Ρ' C |
Εξαγωνικό πρίσμα: |
Λ6 3L2 3L'2
Π 3Ρ 3Ρ' C |
Τρικλινές: |
C |
|
|
|