Σερπεντίνης serpentine

Τύπος: Mg6Si4O10(OH)8
Σύστημα: Μονοκλινές
Κατηγορία: Φυλλοπυριτικά

Μεγάλος κρύσταλλος
 
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Λάμψη: Κηρώδης και στεατώδης στις συμπαγείς ποικιλίες και μεταξώδης στις ινώδεις.
Χρώμα: Συνήθως πράσινο με διάφορες αποχρώσεις. Επίσης κιτρινωπό, καστανωπό, κοκκινοκάστανο. Συχνά διάστικτος με δύο και τρία χρώματα μαζί.
Γραμμή σκόνης: Λευκή.
Σκληρότητα: 3 - 5, συνήθως 4.
Ειδικό βάρος: 2,5 - 2,6
Σχισμός: Δε φαίνεται. Κογχώδης θραυσμός.
Διαφάνεια: Διαφανής έως ημιδιαφανής.
Τηκτικότητα: Ατηκτος
Παρατηρήσεις: Κρύσταλλοι άγνωστοι, μόνο σε ψευδομορφώσεις. Συνήθως συμπαγής, στηλοειδής, φυλλώδης (αντιγορίτης) ή ινώδης (χρυσοτίλης, αμίαντος). Ενίοτε λιπαρή ή στεατώδης αφή. Ο σερπεντίνης είναι δευτερογενές ορυκτό πολύ διαδεδομένο. Βρίσκεται τόσο σε πυριγενή όσο και σε μεταμορφωμένα πετρώματα. Είναι προϊόν αλλοίωσης μαγνησιοπυριτικών ορυκτών, κυρίως του ολιβίνη (σερπεντινίωση ολιβίνη). Χρησιμοποιείται ευρύτατα η ινώδης παραλλαγή χρυσοτίλης ως αμίαντος για θερμικές και ηλεκτρικές μονώσεις. Επίσης για δομικούς και διακοσμητικούς σκοπούς ιδίως η συμπαγής ποικιλία με ανοικτό μέχρι σκούρο χρώμα και αναμειγμένη με ασβεστιτικό υλικό, γνωστή ως οφειτασβεστίτης ή verde antique ή σερπεντινικό "μάρμαρο".
Ποικιλίες: Υπάρχουν δύο ποικιλίες σερπεντίνη, η φυλλώδης που ονομάζεται αντιγορίτης και η ινώδης που ονομάζεται χρυσοτίλης (αμίαντος).
Όνομα: Σερπεντίνης: από το λατινικό serpens = όφις, φίδι εξαιτίας της στικτής και φολιδωτής επιφάνειας μερικών σερπεντινικών πετρωμάτων που μοιάζουν με το δέρμα του φιδιού.
Αντιγορίτης: από την κοιλάδα Antigorio, Piemonte (Ιταλία) όπου βρέθηκε.
Χρυσοτίλης: από τις ελληνικές λέξεις χρυσός και τίλλω = μαδώ, ξεριζώνω τις τρίχες λόγω του χρώματος και της ινώδους μορφής του.
Αμίαντος: αμόλυντος, καθαρός. Αμίαντος (πυρί) λόγω της αφλεξίας του (Διοσκουρίδης).
Μικροσκοπικές ιδιότητες: Σερπεντίνης
 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αντιγορίτης (φυλλώδης) antigorite

Σερπεντίνης.
Zuoz, Ελβετία.
Photo: Τριαντάφυλλος Σολδάτος.
Σερπεντίνης.
Zuoz, Ελβετία.
Photo: Τριαντάφυλλος Σολδάτος.
Σερπεντίνης.
Ασβεστοχώρι, Θεσσαλονίκη.
Photo: Τριαντάφυλλος Σολδάτος.
Σερπεντίνης.
Innansjön, Σουηδία.
Photo: Scandinavian Mineral Gallery, © 2001 Göran Axelsson.
Σερπεντίνης.
Horsmanaho, Φινλανδία.
Photo: Scandinavian Mineral Gallery, © 2001 Göran Axelsson.
Εμφάνιση σερπεντίνίτη.
Επτα
χώρι, Πίνδος.
Photo: Τριαντάφυλλος Σολδάτος.
Σερπεντινίτης.
Ασβεστοχώρι, Θεσσαλονίκη.
Photo: Τριαντάφυλλος Σολδάτος.
Σερπεντινίτης.
Baderndorf, Αυστρία.
Photo: Τριαντάφυλλος Σολδάτος.
Σερπεντινίτης.
Bever, Αυστρία.
Photo: Τριαντάφυλλος Σολδάτος.
Σερπεντινίτης.
Canavera, Voghera, Ιταλία.
Photo: Τριαντάφυλλος Σολδάτος.
Οφειτασβεστίτης.
Varallo, Vercelli, Ιταλία.
Photo: Τριαντάφυλλος Σολδάτος.

Χρυσοτίλης (αμίαντος) (ινώδης) chrysotile (asbestos)

Σερπεντίνης (αμίαντος).
Ασβεστοχώρι, Θεσσαλονίκη.
Photo: Τριαντάφυλλος Σολδάτος.
Φλέβα αμιάντου σε σερπεντινίτη.
Ασβεστοχώρι, Θεσσαλονίκη.
Photo: Τριαντάφυλλος Σολδάτος.
Σερπεντίνης (αμίαντος).
Atoklinten, Σουηδία.
Photo: Scandinavian Mineral Gallery, © 2001 Göran Axelsson.
Σερπεντίνης (χρυσοτίλης).
Atoklinten, Σουηδία.
Photo: Scandinavian Mineral Gallery, © 2001 Göran Axelsson.
Αμίαντος (χρυσοτίλης).
Lanzo Valley, Torino Province, Piedmont, Ιταλία.
Photo: Paolo Grosso.
Αμίαντος (χρυσοτίλης) σε σερπιντινιωμένο μάρμαρο.
Gualba de Dalt, Vallès Oriental, Barcelona, Catalonia, Ισπανία.
Photo: David Soler, University of Girona.
Σερπεντίνης (χρυσοτίλης).
Φλέβα αμιάντου.