Η κατασκευή παλινσπαστικού χάρτη, αποτελεί κατά κάποιον τρόπο, το τελικό σκέλος μιας τεκτονικής μελέτης, όπου δένονται σ' ένα τελικό συμπέρασμα, όλες οι επί μέρους γεωλογικές, τεκτονικές, στρωματογραφικές παρατηρήσεις στο ύπαιθρο.
Στους χάρτες αυτούς αναπαριστάνεται, σε γενικές γραμμές, η παλαιογεωγραφική και τεκτονική εξέλιξη ενός τόπου, οπωσδήποτε όμως στη μεγακλίμακα.
Θα πρέπει λοιπόν μια σειρά τεκτονικών καλυμμάτων επωθημένων το ένα πάνω στο άλλο, να τα τοποθετήσουμε στην πρωταρχική τους θέση, το ένα δίπλα στο άλλο, πριν δηλαδή την επίδραση της τεκτονικής καταπόνησης και να σχεδιάσουμε συγχρόνως τις ενδιάμεσες φάσεις και τα τεκτονικά γεγονότα που μεσολάβησαν μέχρι τη σημερινή τους τεκτονική τοποθέτηση.
Αυτό φυσικά θα γίνει όταν με βάση τα στρωματογραφικά, λιθολογικά, τεκτονικά στοιχεία των καλυμμάτων προσπαθήσουμε να εξακριβώσουμε τις περιοχές προέλευσης (ρίζες) αυτών, έτσι ώστε να είμαστε σε θέση να αναπλασθούμε την πρωταρχική εικόνα του γεωσυγκλινικού χώρου και των περιθωρίων του.
Στις ΄Αλπεις π.χ. οι κατασκευές τέτοιων παλινσπαστικών χαρτών έχουν δείξει με μεγάλη βέβαια προσέγγιση, ότι το αρχικό πλάτος του αλπικού γεωσύγκλινου ανέρχονταν σε ~ 550 Km. Δεδομένου ότι σήμερα το Αλπικό ορογενές στη θέση αυτή, εμφανίζεται μ' ένα πλάτος ~ 150 Km, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι έχουμε μια συρρίκνωση του αλπικού γεωσύγκλινου κατά το 1/3 περίπου του αρχικού του πλάτους.
Στον Ελλαδικό χώρο, έχουν προταθεί, επίσης κατά καιρούς, τέτοια μοντέλα παλινσπαστικών χαρτών, που απεικονίζουν κυρίως την εξέλιξη της αλπικής ορογένεσης από το περμοτριαδικό μέχρι σήμερα (Σχ. Ι.1, Σχ. Ι.2 και Σχ. Ι.3).
 |
Σχ. Ι.1: Παλινσπαστικοί χάρτες του Ελληνικού χώρου (a. Jacobshagen et al., 1978, β. Μουντράκης, 1983). |
 |
|
 |
Σχ. Ι.2: Παλινσπαστικός χάρτης του Ελληνικού χώρου (Dürr, 1975) |
 |
Σχ. Ι.3: Παλινσπαστικός χάρτης του Ελληνικού χώρου (Bonneau, 1981) |