ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Τμήμα Γεωλογίας - Τομέας Γεωλογίας
 

 

ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΝΕΟΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

 

Απεικόνιση των τεκτονικών γραμμώσεων σε στερεογραφικές προβολές

 

Όπως είναι γνωστό στην τεκτονική γεωλογία για την απεικόνιση και μελέτη των γεωμετρικών στοιχείων των ρηγμάτων χρησιμοποιούνται το «δίκτυο ίσων γωνιών» ή δίκτυο Wulff (meridional stereographic net) και συνηθέστερα το «δίκτυο ίσων εμβαδών» ή δίκτυο Schmidt (equal area stereographic net). Τα δίκτυα αυτά αποτελούνται από ένα σύνολο στερεογραφικών διακεντρικών επιπέδων και από ένα δεύτερο σύνολο παρόμοιων προβολών επιπέδων, που είναι κάθετα στα προηγούμενα. Η στερεογραφική προβολή αυτή είναι ουσιαστικά ένα επίπεδο πάνω στο οποίο προβλήθηκε ένα ημισφαίριο (το νότιο συνήθως) στο οποίο είχαν χαραχτεί οι μεσημβρινοί και παράλληλοι κύκλοι (ημικύκλια). Κέντρο προβολής ήταν ο ένας πόλος της σφαίρας (βόρειος συνήθως) (Σχ. 56).

 

Για να παρασταθούν η διεύθυνση και η φορά μιας γράμμωσης τεκτονικής ολίσθησης, που βρίσκεται πάνω σε συγκεκριμένο επίπεδο ρήγματος, κατασκευάζεται, σε πρώτο στάδιο, η προβολή του επιπέδου του ρήγματος κατά τα γνωστά. Η διεύθυνση της γράμμωσης (ευθεία) θεωρείται ότι διέρχεται από το κέντρο της στερεογραφικής σφαίρας. Για να γίνει η παράσταση στρέφεται το διαφανές χαρτί ώστε να ταυτίζεται ο μέγιστος κύκλος, που παριστάνει την προβολή του επιπέδου, με ένα μεσημβρινό του δικτύου. Επί του μεσημβρινού, και από την περιφέρεια προς το εσωτερικό, σημειώνεται σημείο σε γωνιακή απόσταση τόσες μοίρες, όσες αντιστοιχούν στη γωνία pitch, δηλαδή στη γωνία της γράμμωσης με το οριζόντιο επίπεδο. Η θέση του προβολικού σημείου της ευθείας είναι επίσης ανάλογη με τον προσανατολισμό της βύθισης (φορά της γράμμωσης ολίσθησης) (Σχ. 56).

Σχ. 56. Στερεογραφική προβολή ενός επιπέδου που διέρχεται από το κέντρο της στερεογραφικής σφαίρας με κέντρο προβολής το βόρειο πόλο της σφαίρας Ρ (α). Το επίπεδο προβάλλεται σαν μέγιστος κύκλος ή σαν σημείο (πόλος π) και μια τυχαία ευθεία του επιπέδου, που περνάει επίσης από το κέντρο της στερεογραφικής σφαίρας, προβάλλεται σαν σημείο L (β). (Κατά Vialon et al. 1976).

 

Η γράμμωση συνήθως παριστάνεται με μικρό βέλος (διάνυσμα) το οποίο έχει αρχή το σημείο που προσδιορίστηκε πάνω στο μέγιστο κύκλο, διεύθυνση που προσδιορίζεται από το κέντρο του δικτύου και το σημείο αυτό, και τέλος φορά από το κέντρο προς την περιφέρεια όταν πρόκειται για ρήγμα μετάπτωσης (κανονική κίνηση) και από την περιφέρεια προς το κέντρο όταν αναφέρεται σε ανάστροφο ρήγμα. Το ρήγμα οριζόντιας μετατόπισης παριστάνεται με διπλό βέλος (ζεύγος), το οποίο δείχνει ταυτόχρονα τον αριστερόστροφο ή δεξιόστροφο χαρακτήρα του.

 

 

 

Τεχνική επιμέλεια & Επεξεργασία: Σωτ. Π. Σμπόρας